Në begatinë kulturës, arsimit e ndërgjegjes shqiptare, radhiten misionarët e gjuhës shqipe, mësuesit dhe veprimtarët shqiptarë në mërgatë, të cilët kanë vepruar e veprojnë me përkushtim e dashuri të madhe për gjuhën, letërsinë, historinë e kulturën shqiptare përgjithësisht, duke ua përcjellë këto vlera dhe duke u dhënë mësimet e nevojshme fëmijëve shqiptarë që po rriten larg atdheut.

Në krye të kësaj veprimtari sa arsimore e atdhetare qëndron i pa luhatur, i përkushtuar me zemër të pastër e dashuri të pakufishme atdhetare, profesor dr. Vaxhid Sejdiu, për të cilin nuk ka pushim, por vetëm, punë, veprim, organizim e përkushtim deri në vetëmohim.  Kushdo që do të flasë e do të shkruajë për arsimimin e fëmijëve shqiptarë në mërgatë, duhet patjetër të theksojë punën, përkujdesjen, përkushtimin e veprimtarinë e gjallë të profesor Vaxhidit. Pa e theksuar punën e veprimtarinë e tij nuk mund  të kuptohet historiku i veprimtarisë e rrjetit të shkollave shqipe në Zvicër, por edhe në mërgatën shqiptare në Evropë.

Pra disa kohësh ai e ka botuar një libër të titulluar : “Shkolla Shqipe në kantonin St. Gallen – vatër e bashkimit kombëtar”

Ky libër i profesor dr. Vaxhidit më, 13 qershor 2021 u përurua në Vattwill të kantonit Sanct Gallen (Sankt Gallen)  në një atmosferë të këndshme e me frymë atdhetarie.

Interesimi i bashkëkombësve tanë e miqve zviceranë qe i madh, por organizimi u bë në përputhje me rregullat që shteti zviceran i ka përcaktuar në këtë kohë pandemie. Njëra nga këto rregulla është përcaktuar që në salla të mëdha nuk lejohet më shumë se 100 veta, prandaj numri i pjesëmarrësve qe i kufizuar.

Në fillim z. Mehmetali Sherifi, përshëndeti pjesëmarrësit, në emër të Kryesisë kantonale të Lidhjes së Arsimtarëve dhe Prindërve Shqiptarë “Naim Frashëri” në kantonin e St. Gallenit.

Më pas u ftua z. Shaban Kabashi, një ndër mësuesit e parë ne Zvicër, tani në pension, i cili i tha disa mendime e vlerësime të vyeshme për librin.

Për librin,  u ftua nga organizatorët që të fliste autori i librit, profesor Vaxhidi,  i cili foli për një pjesë të materialeve që janë përfshirë në këtë libër. Ndër të tjera ai tha: “ Pjesë e të gjithë aktivitetit të shkollave shqipe, përveç orëve të mësimit, janë edhe manifestimet kulturore e atdhetare, sidomos për festën e Pavarësisë së Shqipërisë, për 28 Nëntorin, pastaj për festën e Shkollës Shqipe 7 Marsin, për pavarësinë e Republikës së Kosovës 17 Shkurtin… “

“Ëndrra  ime është që Shkolla Shqipe të jetë sa më e organizuar, sa më e mirë me një numër sa më të madh nxënësish, mësuesish e veprimtarësh. “

“Me këtë rast dua ta përshëndes nga zemra Ambasadën e Republikës së Shqipërisë, ambasadorin Ilir Gjoni dhe Ambasadën e Republikës së Kosovës që na kanë mbështetur vazhdimisht ─ tha në fund profesor Vaxhidi!”

Pas fjalës së profesor Vaxhidit, pra të pranishmëve u ftua ambasadori i Republikës së Shqipërisë z. Ilir Gjoni. Ambasadori Ilir Gjoni është jo vetëm një ambasador me një kulturë të gjerë me dije diplomatike e politike të shkëlqyera, por është edhe një mik i yni shumë i dashur,  shumë i afërt me njerëzit, që i mirëkupton shumë njerëzit. Ai e ka tejkaluar ngurtësinë diplomatike e administrative, të diplomatëve e politikanëve të zakonshëm, duke i  dhënë krah e forcë anës njerëzore e afërsisë me popullin, i gatshëm e për të ndihmuar mërgatën tonë kurdoherë. Të gjitha këto atë e bëjnë shumë popullor. Kështu mbështetja, dashamirësia dhe gatishmëria e tij për t’i dalë në ndihmë shqiptarëve në Zvicër, të cilët janë nga të gjitha trevat shqiptare, është ai rrugëtimi më i mirë për të ngelur në kujtesën dhe qarkun më të mirë të shqiptarësisë dhe nderimit njerëzor.

Fjala e tij në atë takim, në atë përurim është sa rëndësishme aq edhe qartë për të gjithë. Pasi i përshëndeti të pranishmit, foli shtruar, pa letër, si i thonë vendçe. Ai tha shumë fjalë të rëndësishme për  librin, ndër të tjera theksoi: “ Unë kam pasur rastin ta marrë më përpara librin e Vaxhidit me një dedikim emocionues, të cilin kam mundur ta lexoj dhe sinqerisht mendoj, se është një vepër që ia vlen të lexohet dhe të përhapet sa më shumë… “

“ Unë dua të them disa fjalë zemre, në mënyrë të veçantë, edhe për marrëdhëniet e mia me Vaxhidin. Unë kam rreth shtatë vite e gjysmë që e kryej funksionin e ambasadorit këtu në Zvicër dhe e them pa hezitim se Vaxhidi ka qenë nga njerëzit e parë me të cilët kam pasur kontakt. Dhe i cili më ka bërë përshtypje për përkushtimin e angazhimin maksimal tij e të kolegëve të tij për zhvillimin e mësimit të gjuhës shqipe. Sigurisht, pa hezitim, e them se Vaxhidi ka qenë dhe është, prej vitesh, këshilltari im për sa i përket mësimit në gjuhën shqipe dhe përhapjes së Shkollës Shqipe në diasporë, këtu në Zvicër dhe nuk është rastësi që Ambasada e ka përzgjedhur Koordinator të veprimtarisë për mësimin e gjuhës shqipe. Por, për tej kësaj zgjedhjeje, Vaxhidi i kryen edhe funksionet e Kryetarit të Forumit Mbarëkombëtar të arsimtarëve shqiptarë në diasporë…” “ Unë te Vaxhidi kam gjetur një mik, fjala mik, ju e dini të gjithë , është fjalë e madhe. Është e mirë shoqëria, por Vaxhidi hyn te miqtë, sigurisht edhe te ju, sepse ai përmes punës angazhimit, përkushtimit dhe asaj që unë e quaj patriotizëm me vepra e jo vetëm me fjalë, ai ka mundur të fitojë zemrën time dhe të asaj pjese mësuesish e veprimtarësh që kanë pasur marrëdhënie pune e veprimtarie…”

“ Së fundi, për nga rëndësia desha të shpreh një falënderim të veçantë për familjen e Vaxhidit e cila është pjesë tërë kësaj pune, është kontribuuese e kësaj vepre…”

Në vazhdim fjalën e mori z. Xhenis Haxhimehmeti diplomat në ambasadën e Republikës së Kosovës në Bernë. Ai pasi e përshëndeti ambasadorin Ilir Gjoni, koordinatorin e mësimdhënësin profesor Vaxhid Sejdiun e të pranishmit të tjerë, tha se më vjen mirë që ndodhem këtu, sepse gjatë të gjitha këtyre viteve ka dalë në pah dëshira për mësimin e gjuhës së ëmbël shqipe e dokumentuar edhe në librin që po përurohet. Kjo na motivon që të gjithë ne duhet të bëjmë që të përhapet sa më shumë mësimi në gjuhën shqipe e kjo mund të bëhet kur ne jemi të bashkuar. Në fund falënderoi të gjithë të pranishmit.

Më pas para të pranueshmeve foli edhe z. Riza Demaj, veprimtar i çështjes kombëtare. Ai ndër të tjera theksoi se sa i rëndësishme është mësimi i gjuhës shqipe për nxënësit shqiptarë, këtu në Zvicër  e përgjithësisht në diasporë. Foli edhe për nxënësit shqiptarë që edhe kanë marrë mësimet e nevojshme në gjuhën shqipe, por edhe kanë mbaruar shkolla e universitete në gjuhën e vendit, ku jetojnë. Ai theksoi se ata ndihen krenarë për kulturën gjuhësore e të përgjithshme shqiptare që kanë marrë nga Shkolla Shqipe e familja, një pjesë e këtyre nxënësve tanimë të rritur e shkolluar mirë kanë edhe detyra e funksione të rëndësishme politike e shoqërore në institucionet e shoqërinë zvicerane.

Ishte i pranishëm edhe konsulli i Republikës së Shqipërisë z. Valon Gashi etj.

Më pas në shenjë respekti për mësuesit,  të cilët punuan më se 20 vjet në shkollat shqipe të kantonit të St. Gallen u ndanë mirënjohje. Mirënjohje morën mësuesit Shaban Kabashi, Qefsere Sejdiu dhe Hamdi Mustafa. Me mirënjohje u nderuan edhe veprimtarët: Taip Ibrahimi, Adnan Fazliu, Mehmetali Sherifi, Jakup Asani, Rexhep Rexhepi, Adem Osmani, Agron Sherifi dhe Imit Istrefi, të cilët dhanë ndihmesën e tyre për botimin e këtij libri.

Në fund nxënësit e shkollave shqipe, dhanë një koncert me këngë e valle e recitime të shkëlqyera artistike e me shpirt atdhedashurie. U dalluan me recitimet dhe këngët e tyre: Lind dhe Fisnik Maxhuni, Gentonis Shala, Gresa Sahala, Tana dhe Lina Limoni si dhe nxënësit e shkollës shqipe të vendbanimit Buchs, duke luajtur një valle popullore.

Në tokën pjellore të ndërgjegjes shqiptare

Mbarësi e suksese në punën e veprimtarinë e juaj, i dashur profesor Valteri. Kjo punë e veprimtari sa shkencore, gjuhësore e shoqërore, aq edhe atdhetare do të jetë pjesë e tebainit të fortë edhe të filologjisë e shkencës, por edhe e vlerave të tjera të kulturës së përgjithshme e atdhetarisë shqiptare.